پدافند موشکی در دریا (قسمت دوازدهم)

مانورها در هنگام پدافند موشکی

به منظور حفظ ناو‌،‌ انتخاب مانورها و بکارگیری حالت‌های دفاعی اساسی‌ترین موضوعاتی است که باید در نظر گرفته شوند.‌‌ مؤثرترین مانور آن است که بتوان در کوتاه‌ترین زمان ناو را چرخاند تا سیستم‌های جنگ‌های الکترونیک سلاح‌ها از نقطه کور خارج شده و در صورت امکان، موشک مهاجم را در جهت سینه یا پاشنه قرار داد، بدون آنکه بخش زیادی از بدنه‌،‌ سینه یا پاشنه را به موشک نمایان ساخت.‌‌ ملاحظاتی که در ذیل می‌‌آیند در چگونگی اجرای مانورها مؤثر می‌‌باشند.‌‌

1 – حداکثر پهنای (سطح مقطع) رادارای در ناو؛

2 – قطاع‌های حداکثر قدرت آتش؛

3 – نقاط کور آنتن ضد الکترونیکی؛

4 – خصوصیات مادون قرمزی؛

5 – کاهش حداکثر سطح مقطع یگان در سمت موشک برای استفاده از خطای اصابت به ناو با فرض فیوز ضربتی؛

6 – حداکثر دامنه چف‌،‌ باد و محدودیت‌های قدرت آتش؛

7 – تأثیر روانی چرخیدن به سمت سکوی پرتاب وقتی که فاصله کم باشد.‌‌

  تجسس‌،‌ کشف و شناسائی

 تجسس‌مقدماتی

تجسس مقدماتی از مناطقی که احتمال می‌‌رود نیروهای موشکی دشمن در آنجا حضور داشته باشند، باید تا حد امکان طبق قواعد درگیری و توانائی نیروهای خودی به اجرا گذاشته شود.‌‌ روش‌های اصلاح شده و تکنیک‌های پیشرفته گشت مناطق وسیع می‌‌بایستی مورد بهره‌برداری قرار گیرد.‌‌

چون هواپیماهای در گشت و شناسائی بدون خلبان نیز در دستورالعمل‌های گشت ویژه ناوگان وجود دارند، لذا بهره‌برداری از آنها می‌بایستی در نظر قرار گیرد. روش‌های فعلی کشف و شناسائی دشمن شامل موارد زیر است:

1- عکس‌برداری؛

2- جنگ الترونیکی و مادون قرمز هوایی؛

3- شنود راداری ناو؛

4- تشخیص دهنده‌های چشمی پروازی؛

5 – تیم‌های تجسس؛

6- ماهواره‌ها؛

7- حسگرهای صوتی؛

8- واحدهای اطلاعاتی مستقیم پشتیبان؛

9- مشاهدات سطحی با چشم.

  تجسس برای مقابله با سکوهای موشک‌های ضدسطحی

ضروری است که تا حداکثر ممکن انجام تجسس و بازدیدهای مقدماتی برای یافتن دشمن صورت گیرد.‌‌ به منظور کنترل تهدیدهای شناخته شده یا مورد ظن بدون غافل ماندن از سایر تهدیدها، جستجوی هماهنگ شده ویژه توسط کلیه نیروها باید به اجرا گذاشته شود.‌‌ گزارشات تماس اگر لازم شد باید محدود گردد.‌‌ روش‌های گزارش کردن نبایستی باعث پیدا شدن محل استقرار نیروها گردد.‌‌

حداکثر تجسس توسط نیروهای دوست‌،‌ به تناسب توانمندی نیروها و تراکم تهدید باید برقرار گردد. روش‌های جنگ الکترونیکی استاندارد جهت هماهنگ نمودن جستجوهای راداری و شنود راداری باید مورد استفاده قرار گیرند.‌‌ باید از تمام تهدیدهای احتمالی نیرو مراقبت به عمل آید و هدف‌های راداری بالقوه خصمانه بایستی از نزدیک کنترل شده تا لحظۀ جدا شدن هدف‌های راداری از یکدیگر که معرف پرتاب موشک است را بتوان تحت نظر داشت.‌‌

  کشف و جاسوسی

جاسوسی نظامی پدیده‌ای است با سوابق طولانی که در دهه‌های اخیر اهمیت آن به شکل چشمگیری افزایش یافته است. یکی از دلایل اصلی این امر‌ پیشرفت‌های سریع تکنیکی است که نیاز به اطلاعات دقیق و بموقع از تجهیزات و گسترش نیروهای دشمن را افزایش داده است.

دلیل بسیار مهم دیگر افزایش قابلیت تحرک و ‌جا‌به‌جایی نیروهای نظامی است، که نظارت منظم و مستمر یک منطقه جنگی را ضروری ساخته است، به شکلی که امکان انجام حملات سریع بر ضد مواضع جدید و تازه استقرار یافته آسیب‌پذیر را فراهم آورد.

دلیل سوم اینکه، جنگ در شب به دلیل استفاده گسترده از تجهیزات دید شبانه رایج‌تر شده است.

امروزه کشف و نظارت بر منطقه عملیاتی و جنگی باید در همه جا و در هر زمان، روز یا شب، بی‌نیاز از روشنایی و شرایط دید چشمی‌،‌ نزدیک به خط مقدم یا در عمق خاک دشمن انجام پذیرد و انجام این امر مهم نیاز به استفاده از تجهیزات تکنیکی پیشرفته دارد.

در پایان جنگ جهانی دوم حساسه‌هایی (سنسورها) که می‌‌توانستند قسمت قابل مشاهده طیف الکترومغناطیسی را تشخیص دهند، کاربرد داشتند. ولی امروزه حساسه‌هایی وجود دارد که قسمت عمده طیف الکترومغناطیسی را تشخیص می‌‌دهند. بنابراین، امروزه مخفی ماندن از شناسایی دشمن که مجهز به تکنیک‌ها و تجهیزات مدرن شناسائی است، بسیار مشکل‌تر شده است.

نوع استتاری که در جنگ جهانی دوم مورد استفاده قرار گرفت، کاربردش بسیار محدود شده و در آینده نیز محدودتر خواهد شد.

اهمیت استتار کامل و مؤثر از هر زمان دیگری بیشتر شده است. این امر تنها از طریق داشتن اطلاعات کامل از تکنیک‌های تجسسی پیشرفته جدید، دشمن‌شناسی و مقابله مؤثر و مناسب در برابر هر‌یک از تهدیدات مقدور می‌باشد.

  شناسایی کردن / مراقبت کردن

افسر عملیات باید برای کلیه متجاوزین به حریم منطقه خود جهت جستجو و یافتن و ردگیری آنها برنامه داشته باشد و حرکات آنان را تعیین نماید.‌‌ رادار ناو / هواپیما‌،‌ سونار و تجهیزاتی که بدین منظور به کار گرفته می‌شوند نیز باید با شناسایی چشمی همراه باشد.‌‌ وسعت منطقه تحت مراقبت بستگی به وجود و توانمندی و شرایط عملیاتی حسگرها‌،‌ ناوهای دیده‌ور‌،‌ هواپیمای توانمند جنگال‌،‌ آب و هوا و شرایط کنترل انتشارات ایجاد شده دارد.‌‌ در برابر خطر موشک ضد ناو یک زیردریایی پنهان شده باید از سونارهای صوتی ضد زیردریایی و یا سونارهای جستجو استفاده شود.‌‌ جستجوی سوناری فعال توسط نیروهای اسکورت باید با سونار غیرفعال انجام گردد.‌‌

طرح‌های لازم جهت ادغام اطلاعات راداری‌، شنود راداری،‌ جستجوی چشمی منطقه بایستی انجام شود تا پس از شناسایی دشمن در کوتاه‌ترین زمان ممکن اینگونه تهدید‌ها گزارش شوند.‌‌

ممکن است یگان‌هایی برای جستجوی منطقه معین شوند‌،‌ کلیه واحدها نیز باید حداکثر توان خود را در پیدا کردن و شناسایی و ردگیری تهدیدها به کار بندند.‌‌ صورت‌بندی نیروها علیه تهدیدهای هوایی، موشکی باید یک محیط 360 درجه‌ای را پوشش دهد.‌‌

در صورتی که از سمتی مشخص حمله‌ای با احتمال بیشتر صورت گیرد، باید آن سمت را با دقت بیشتر جستجو و بررسی گردد. به هر حال، حدس زدن سمت حمله دشمن خطرناک است؛ چون تهدید می‌‌تواند از هر سمتی صورت پذیرد.‌‌

  انواع شناسایی

به طور کلی چهار نوع تجسس و شناسایی در منطقه نبرد وجود دارد که هریک نیاز خاص خود را پوشش می‌‌دهد.

1) شناسایی استراتژیکی

2) شناسایی تاکتیکی

3) هدفیابی

4) هدایت نهایی (موشک‌،‌ جنگ افزار هدایت شونده)

شناسایی استراتژیکی

شناسایی استراتژیکی هم در زمان جنگ و هم در زمان صلح انجام می‌‌شود. اهداف این شناسایی عبارت است از‌:

1) کسب اطلاعات لازم از سیستم‌ها و تسلیحات استراتژیک جدید و پی بردن به مکان آنها، برای انجام اقدامات احتیاطی پیشگیرانه لازم.

2) شناسایی پادگآنها و پایگاه‌های جدید‌الاحداث و نقل و انتقالات عمده نیرو و تجهیزات نظامی.

3) اطلاعت آب و هوایی و پیش بینی جوّی به منظور:

انتخاب زمان مناسب برای شناسایی دقیق.

تصمیم‌گیری در انجام عملیات‌های نظامی.

4) نظارت بر مراکز عمده حیاتی و حساس (اقتصادی، مخابراتی، سیاسی، نظامی، تولیدی، نیروگاهی، محصولات غذایی، معدنی و نفتی).

شناسایی استراتژیکی به روش‌های مختلفی انجام می‌‌شود. روش‌های شناسایی قدرت‌های بزرگ که مجهز به سیستم‌های مختلف ماهواره‌ای هستند با سایر کشورهایی که چنین امکاناتی را ندارند، مختلف است.

سیستم‌های ماهواره‌ای با نصب دوربین‌های بسیار دقیق، حساسه‌های مادون قرمز، راداری، سیستم‌های رادیویی و.‌‌.. قابلیت شناسایی و تجسس را در مناطق مورد نظر دارا می‌‌باشند.

تجسس استراتژیکی همچنین توسط هواپیما و کشتی نیز انجام می‌‌شود. این امر توسط ابزار جاسوسی بر ضد ایستگاه‌های رادار و ارتباطات رادیویی انجام می‌‌شود.

  شناسایی تاکتیکی

این نوع شناسایی در زمان جنگ انجام می‌‌شود و دارای اهداف زیر است‌:

شناسایی تحرکات دشمن.

شناسایی مراکز تجمع قوای نظامی دشمن.

شناسایی اهداف.

وسایل و تجهیزات مورد استفاده برای شناسایی «هواپیما، کشتی و…»، واحدهای شنود و شناسایی زمینی می‌باشد.

توضیح اینکه هواپیماهای بدون خلبان پهپاد، سکوها و برج‌های متحرک دیدبانی نیز در این نوع شناسایی مورد استفاده قرار می‌‌گیرد.

منبع مهم دیگر سیستم حساسه زمینی مخفی است که نسبت به صدای ارتعاشات زمینی، اختلالات مغناطیسی و سایر اختلالاتی که در یک محدوده خاص وجود دارد، عکس‌العمل نشان می‌‌دهد و به صورت خودکار، تجاوز دشمن و یا خودروهای عبوری را توسط یک رابط رادیویی به مراکز مورد نظر مخابره می‌‌کند.