سیری در رفتارشناسی شهید سپهبد علی صیاد شیرازی (5)
تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۳۰
فصل اول
خصوصیات اخلاقی شهید سپهبد علی صیاد شیرازی
غیبت
می گفت:
«هر وقت در مجلسی غیبت کسی شود و من حاضر باشم، حالم به هم میخورد و حالت تهوع پیدا میکنم.»
واقعاً غیبت کردن یا شنیدن چه ربطی به دگرگونی حال آدم دارد؟ یکی از یک جنس و دیگری از جنس دیگر است، ولی نه، اینطور نیست. اگر انسان بتواند در تمام وجودش حالتی را حاکم کند و ملکه او شود، فیزیک و غیرفیزیک یکی میشود.
انصافاً غیبت کار بدی است، آسان است، اما بسیار مشکل آفرین میشود. گاهی تشکیلاتی با یک غیبت به هم میخورد، ولی باید دانست که غیبت قابل توجیه نیست و شامل هر نوع تهمت و بهتان، ذکر عیب، نسبت به خلاف به کسی دادن و فحش و ناسزا گفتن میباشد.
اخیراً رسم شده که غیبت کردن را تحلیل و تبیین چیزی مطرح میکنند و این عمل زشت را در قالب و اشکال نوشتاری و گفتاری و حتی طنز بیان مینمایند و این گناه را توسعه میدهند. خداوند در قرآن کریم می فرماید:
… و لا یغتب بعضکم بعضا ایحب احدکم ان یاکل لحم اخیه میتا فکر هتموه
… هیچ یک از شما از دیگری غیبت نکند. آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مردة خود را بخورد، یقیناً همه شما از این کار کراهت دارید.
غیبت به گونهای است که علیرغم آثار سوء آن کمتر نسبت به آن دقت میشود، یعنی مردم کمتر به حرمت و گناه غیبت توجه دارند. در این رابطه مرحوم شهید ثانی میفرماید:
«بیشتر مردم برای اقامه نماز، روزه و بسیاری از عبادات و آنچه وسیله قرب مقام نزد پروردگار میشود میکوشند و بسیاری از محرمات از قبیل، زنا، شرب خمر و… را نزدیک نمیشوند و با این همه، بیشتر اوقات خود را در مجالس لهو و خوشگذرانی و سخنان بیهوده و… تلف میکنند و آبروی برادران دینی خود را میبرند و آن را جزء گناهان به حساب نمیآورند، گویی از اینکه خدای متعال آنان را در باره اینگونه مسائل مواخذه خواهد کرد هیچ ترسی ندارند.»
مکرر درخصوص غیبت شنیدهایم که غیبت و هتک آبروی مسلمان بدتر از مثلاً رباخواری یا زنا است یا اعمال نیک را از بین میبرد و غیبت کننده از ولایت خدا بیرون است، اما اینکه واقعاً توجه نمیکنند جای تعجب است، ولی باید دانست غیبت موجب میشود اعمال خوب قبول نشود و ارزش عبادات انسان پایین بیاید و خلاصه راه بهشت به سوی مؤمن بسته شود. شنیدن غیبت هم حرمت دارد و انسان در مقابل آن مسئول است. حتی وظیفه انسان در مقابل غیبت سکوت کردن نیست، بلکه دفاع و مقابله نیز میباشد.
در حرمت غیبت مطالب زیادی نقل شده است. حتی برخی معتقدند حرمت استماع غیبت به حدی روشن است که اکثر فقها به وضوح به آن بسنده کرده و از آن ذکری به میان نیاورده اند.
مرحوم شیخ صدوق در ضمن حدیثی از امام صادق(ع) نقل میکند که پیامبر اکرم(ص) فرمودند:
…. فان هو لم یردها و هو قادر علی ردها کان علیه کوزر من اغتابه سبعین مره
… کسی که بتواند غیبت برادر خود را رد کند، اما کوتاهی ورزد، گناه او هفتاد برابر شخص غیبت کننده است.
در مجموع، احادیث متعددی از آثار سوء غیبت و سوء ظن و تهمت و امثال آن ذکر شده که واقعاً عبور گذرا از آن غیرعقلی است و جای خوشحالی است که سرباز شهید اسلام صیاد شیرازی به نحوی عمق زیان غیبت را درک کرده بود و همین درک او بود که سبب میشد در مجلسی که او نشسته است، اساس غیبت برچیده شود و این یک توفیق بزرگ الهی است که نه تنها غیبت نمیکرد، نه تنها غیبت نمیشنید، نه تنها دفاع از غیبت شده میکرد، بلکه آنقدر به خشم میآمد که همه کسانی که او را میشناختند، به هر دلیل جرأت و جسارت به غیبت نزد او نداشتند
منبع : سیری در رفتارشناسی شهید سپهبد علی صیاد شیرازی، امینی، محمودرضا، 1391، ایران سبز، تهران