ارتش در فاو (عملیات والفجر8) (9)

تاریخ عملیات: ساعت 22:00 مورخه 20 /11/1364
رمز عملیات: یا فاطمة الزهراء(س)
منطقه عملیات: جزیره فاو– شمال شلمچه تا کوشک
یگان‌های عمل کننده: نیروهای بسیج، سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی
قرارگاه اداره کننده: خاتم‌الانبیاء(ص)

نخستین شب عملیات (20/11/1364)
در نخستین ساعات عملیات، رزمندگان اسلام با یورش سریع و برق‌آسا و رعایت اصل غافل‌گیری توانستند بیش‌تر خطوط پدافندی دشمن را فرو بریزند. و در مقابل، دشمن به دلیل عدم آمادگی لازم برای پاسخگویی و کامل نشدن ارتباطات (بی‌سیمی)، در طول عملیات بیش‌تر از رادیو رله و ایستگاه تقویتی استفاده کرد.
در آغاز تک، مجموعه نیروهای شناسایی شده، تیپ110 و تیپ111 بودند که هدف تهاجم قرار گرفتند. در نحستین ساعات درگیری، دشمن هیچ‌گونه ارتباط (بی‌سیمی) نداشت و بیش‌تر به ارتباط تلفنی متکی بود و بلافاصله وضعیت را به لشکر26 گزارش داد و درخواست کمک کرد که به منطقه نرسید و تیپ111 مجبور شد تا از احتیاط محلی خود استفاده کند. در نخستین شب، نیروها و تجهیزات دشمن به سرعت منهدم شد و هیچ‌گونه کمکی به او نرسید. آتش توپخانه نیز برای پشتیبانی او بسیار کم و ناچیز بود.
روز اول عملیات (21/11/1364)
در این روز، قرارگاه تیپ111 کاملاً به محاصره رزمندگان اسلام درآمد و دیگر گردان‌ها نیز منهدم شدند؛ زیرا نیروهای خودی اجازه نشان دادن کوچک‌ترین واکنشی را به دشمن ندادند. در نخستین مرحله پاتک، دشمن مذبوحانه به بمباران شیمیایی متوسل شد و منطقه را آلوده کرد.
از سوی دیگر، تلاش زیاد نیروهای عراق برای نجات فرمانده تیپ111 و بردن سایت موشکی بی‌نتیجه بود و تیپ38 کماندویی به دلیل حجم زیاد آتش خودی به منطقه پاتک نرسید.
روز دوم عملیات (22/11/1364)
قرارگاه تاکتیکی ستاد مشترک ارتش عراق در شهر ناصریه پس از کشف تک اصلی نیروهای خودی و تشخیص محور اصلی عملیات، به فرماندهی نیروهای گارد ریاست جمهوری اعلام کرد که باید هر چه سریعتر با تمام امکانات برای سد کردن راه دشمن و بازپس گرفتن اهداف قبلی، زیر امر سپاه هفتم وارد عمل شود. در این روز ستاد عملیات جنوب در پی تصمیمی عجولانه تیپ3 نیروی مخصوص و تیپ4 پیاده را وارد عمل کرد و در بدترین موضع دفاعی قرار داد. این دو تیپ برای جلوگیری و سد کردن تک نیروهای خودی در دو طرف جاده استراتژیک گسترش یافتند، اما با اجرای آتش مؤثر توپخانه خودی، در نخستین روز، حدود 30 درصد تلفات جانی را متحمل شدند. در همین روز، به گردان کماندویی تیپ10 زرهی دستور داده شد تا در سه راهی منتهی به جاده قرارگاه لشکر26 گسترش پیدا کند و مانع دور زدن رزمندگان به پشت تیپ‌های3 و 4 گارد ریاست جمهوری شوند. در طول 24 ساعت پدافند تیپ3 و تیپ4، حدود 35 درصد از نیروهایشان توسط آتش دقیق و قدرتمند توپخانه‌های ما منهدم شدند. سرانجام دو تیپ مزبور تا روز 24/11/1364 به صورت دقیقه شمار از سوی نیروها و توپخانه خودی متحمل تلفات شدند.
روز چهارم عملیات (24/12/1364)
دراین روز بالاخره پس از چندین روز نبردهای زمینی و هوایی سرلشکر ماهر عبدالرشید فرمانده سپاه سوم ارتش عراق که در بصره مستقر بود و همین سپاه، خرمشهر را متصرف شده بود اعلام می‌کند که شهر «فاو» و مناطق اطراف آن سقوط کرده و به دست نیروهای ایرانی درآمده است.
روز پنجم عملیات (25/11/1364)
نیروهای خودی که در سحرگاه این روز به تیپ 443 حمله کرده بودند، توانستند حدود 50 درصد آن را منهدم و حلقه محاصره دو تیپ گارد ریاست جمهوری را تنگ‌تر کنند. تیپ443 بدون اطلاع سپاه هفتم دو کیلومتر از مقابل سه راهی و تیپ34 کماندویی نیز حدود سه کیلومتر از مواضع خود در جناح چپ کارخانه نمک عقب‌نشینی کرد. در ساعت 2 بعدازظهر، گردان کماندویی تیپ10 زرهی در تقاطع جاده دوم مستقر شد. در این روز، آتش توپخانه (خودی) تلفات سنگینی را به دشمن وارد آورد و هر گونه حرکتی را از آن سلب کرد.
به هرحال نبرد تاثیرگذار و افتخارآفرین والفجر8، پس از ماه‌ها تفکر، تلاش و کسب آمادگی در ساعت 22 روز 20/11/64 آغاز و پس از 6 روز قسمتی از جزیره فاو به تصرف رزمندگان درآمد، تا در نهایت در تاریخ 08/02/65 در اثر حمله رزمندگان سلحشور دشمن مجبور به قبول واقعیت‌های میدان رزم گردید و دست از مقاومت برداشت، بدین صورت این عملیات بعد از 78 روز به عنوان طولانی‌ترین عملیات با موفقیت به پایان رسید.
تلفات وضایعات دشمن وخودی
در این عملیات حدود 22 هزار نفر از ارتش عراق کشته و مجروح شدند. یعنی روزانه حدود 425 نفر از آنان کشته یا زخمی شدند. 2105 نفر از نظامیان عراقی نیز به اسارت درآمدند. همچنین تعداد 49 فروند هواپیما و 5 فروند بالگرد ارتش عراق ساقط و منهدم گردید. در این عملیات پایگاه پدافند ضدهوایی هاگ ایران بسیار فعال بود و در مجموع 86 فروند موشک به سمت هواپیماهای عراقی پرتاب کرد که 52 موشک به هدف اصابت کرد که موجب انهدام یا آسیب جنگنده‌های عراقی گردید. تعداد هواپیماهای ساقط شده عراق که 2 فروند هواپیمای توپولوف بمب افکن هم در بین آنها بوده، تا 63 فروند نیز ذکر گردیده است. 12 خلبان عراقی نیز بر اثر سرنگونی هواپیماهایشان به اسارت درآمدند.
300 تانک، 240 نفربر، 5 لودر و بلدوزر، 350 دستگاه انواع خودرو، 30 قبضه توپ صحرایی، 55 قبضه توپ ضدهوایی و 3 فروند شناور عراقی نیز در عملیات والفجر8 منهدم شد. 50 دستگاه تانک، 45 نفربر، 30 دستگاه لودر و بلدوزر، 180 دستگاه انواع خودرو، 3 دستگاه رادار موشکی، 20 قبضه توپ صحرایی و 120 قبضه توپ ضدهوایی هم به غنیمت رزمندگان ایرانی درآمد.
در این عملیات حدود 10 هزار نفر از رزمندگان اسلام و از جمله تعدادی از فرماندهان برجسته سپاه پاسداران شهید و مجروح شدند. همچنین 4 فروند هواپیمای اف5 نیروی هوایی مورد اصابت قرار گرفت و تعدادی از خلبان‌های آنها به شهادت یا اسیر شدند. لازم به ذکر است که در جریان عملیات والفجر8، نیروی هوایی 270 نوبت بمباران هوایی، 1486 پرواز مراقبت مسلحانه و 2910 پرواز ترابری هوایی انجام داد و 14523 مجروح را جابه‌جا کرد.

انهدام واحد‌ها
در مجموع 10 تیپ پیاده، کماندوئی و نیروی مخصوص 2 تیپ زرهی، 4 گردان ضد هوایی، 10 گردان قاطع جیش الشعبی و 5 گردان توپخانه دشمن به طور 100% منهدم گردید. از طرف دیگر 33 تیپ پیاده، کماندو و نیروی مخصوص، 8 تیپ زرهی و مکانیزه دشمن بیش از 60 % منهدم گردید، که جهت بازسازی و تجدید سازمان از منطقه عملیاتی، خارج شدند. همچنین نزدیک به 10 لشکر و 5 تیپ کماندو، زرهی و مکانیزه دشمن، 30% آسیب دیدند که به دلیل کمبود نیروهای دشمن، کماکان در منطقه عملیاتی باقی ماندند، تا پس از تجدید سازمان نیروهای آسیب دیده و جایگزین آنها، نیروهای مزبور به عقب منتقل شوند.