ر- عملکرد پدافند با توجه به اسناد:
درباره فعالیت پدافند هوائی نهاجا در کتاب خرمشهر تا فاو تحت عنوان پوشش مناسب هوائی منطقه آمده است:
« تک‌های ممانعتی هوائی دشمن که معمولاً از صبح روز اول عملیات آغاز می شود اساساً با هدف عقبه‌ها و نیز خطوط مقدم و به منظور بر هم زدن آرایش نیروهای خودی و نیز تهدید موفقیتهای بدست آمده می‌باشد. از این رو چنین پیش بینی می‌شد که با توجه به شکل منطقه و این که دشمن، محدود به نوع خاصی از مانور هوائی خواهد بود، می‌توان با آرایش مناسب سلاحهای ضد هوائی، بر خلاف تصور دشمن، جنگنده‌های آن را هدف قرار داد و تلاش‌های هوائی او را خنثی نمود.»
و در جائی دیگر از مدرک پیش، گفته شده درباره ضرورت به‌کارگیری سلاحهای پدافند هوائی برای اطمینان از کسب پیروزی از قول تحلیل گر این بخش از کتاب می خوانیم:
« آنچه که اساساً ضرورت پدافند هوائی را روشن نموده و منجر به اتخاذ تدابیر فوق شد تجربه عملیات بدر و تلاش‌های دشمن در اثبات برتری هوائی خود بود بر این اساس و به منظور برخورد جدی‌تر با امر پدافند هوائی عملاً روشهای مناسبتری گزینش شد و به دنبال آن انواع مختلف سلاحهای ضد هوائی از جمله: سایت موشکی انواع توپهای ضد هوائی و …. عملاً به گونه ای تنظیم شد تا دشمن در ارتفاع بالا در تیررس موشک زمین به هوا و در ارتفاع پائین بوسیله سلاحهای ضدهوائی مورد اصابت قرار گیرد.»
در یکی دیگر از مدارک منتشر شده از طریق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به نام “کارنامه توصیفی عملیات“ درباره شرکت موثر نهاجا در این عملیات نقل شده است.
«در اول اسفند ماه، هنوز هوا روشن نشده است که دو فروند از جنگنده‌های عراق هدف قرار می‌گیرند و در میان تکبیر رزمندگان، همچون گلوله‌های آتشین سقوط می‌کنند. با سقوط پیاپی هواپیماهای دشمن، آسمان منطقه عملیات والفجر8 به صورت دامی مخوف برای نیروی هوائی عراق در می آید و خلبانان بعثی از وحشت موشکهای ضد هوائی و اقدامات تاکتیکی شکاری های نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران بمبهای خود را بدون هدف رها می کنند و حتی به دفعات نیروهای گارد ریاست جمهوری و دیگر نیروهای عراق را هدف قرار می دهند. تا پایان این روز سه فروند دیگر از هواپیماهای عراق ساقط میشوند و تلفات هوائی آنان از ابتدای عملیات والفجر8 به 50 فروند می‌رسد و بدین ترتیب ضربه ای کشنده به نیروی هوائی عراق وارد می آید.»
و یا در جای دیگر از همین مدرک درباره پدافند هوائی ذکر شده است:
« یگان‌های خودی تا 15 اسفند ماه به تثبیت مواضع تصرف شده می پردازند، در این میان 4 فروند دیگر از هواپیماهای عراق سقوط می‌کند، یک فروند جنگنده عراق هدف توپ ضد هوائی قرار می‌گیرد و خلبان هواپیمای دیگر بدون این که هواپیمایش هدف قرار بگیرد، با مشاهده سقوط هواپیمای اول، از شدت ترس و وحشت،‌ هواپیما را رها کرده و با چتر نجات فرود می آید.»
یکی دیگر از رزمندگان اسلام در لشکر 43 امام علی (ع) یافته‌های خود را در مورد عملیات والفجر8 چنین بیان می‌کند:
«عملیات والفجر8 عملیات بسیار درخشانی بود. دشمن فریب بزرگی خورد، به طوری که در لحظه شروع عملیات چند لشکر را روانه ام‌الرصاص کرد و مقدار کمی نیرو به فاو فرستاد. سرعت عمل نیروها بسیار خوب و پشتیبانی تدارک به نحو احسن انجام شد. هماهنگی چنان بود که دشمن نمی‌توانست عکس العمل مناسب را انجام دهد و پس از کمی تلاش بیهوده، محاصره می‌شد. مهمترین کار عملیات رعایت اصل حفاظت بود. به طوری که چند ماه قبل هر کسی وارد منطقه می‌شد، حق بازگشت پیدا نمی کرد. یگان‌های دریایی کار نقل و انتقالات را به سرعت انجام می دادند و در این میان آتش توپخانه ایران بسیار ثمر بخش بود و درتکمیل پدافند هوائی همراه با خلبانان ارتش توانستند ستون فقرات بعثیان را از هوا و زمین خرد کنند. این عملیات تا ابد از یاد سردار مفلوک قادسیه نخواهد رفت.»
نشانه‌های زیادی را می‌توان از قول رزمندگان درگیر در عملیات و یا از مطالب مندرج در کتابها، نقل کرد که در همه آنها به اهمیت کار پدافند نهاجا در عملیات والفجر8 اشاره شده باشد، اما بی تردید آوردن تمام این نشانه‌ها، خسته کننده و کسالت آور خواهد شد. لذا این بخش از کتاب را با نقل یک تحلیل از کتاب نبرد فاو به پایان می‌برم، که امیدوارم توانسته باشم گوشه ای از دنیای تلاش و ایثار این نبرد را بازگو کرده باشم.
تحرک موشکی و قدرت دفاعی برادران نیروی هوائی ارتش جمهوری اسلامی ایران چنان رعبی در دل خلبانان عراقی ایجاد کرده است که برخلاف پروازهای عادی اولیه، آنان در ادامه بمباران‌های دیوانه‌وار خود، از ترس سقوط و انهدام هواپیما، بمبها را بی‌هدف رها می‌کنند، حتی بعضی از خلبانان عراقی قبل از اصابت موشک خودی به هواپیمایشان با چتر نجات هواپیما را ترک می‌گفتند.